Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Pragi Północ w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2024 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Północ w W. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Protokolant:	sędzia Iwona Dzięgielewska Ewelina Firlej-Połaniecka

po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2024 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania E. G.

przeciwko pozwanemu Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w W.

o odsetki od zasiłku chorobowego i macierzyńskiego

na skutek odwołania E. G. od decyzji z dnia 25 lipca 2022 roku nr (...)

odwołanie oddala.

VI U 343/22

UZASADNIENIE

W dniu 22 sierpnia 2022 r. wpłynęło odwołanie E. G. reprezentowanej przez adwokata T. T. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 25 lipca 2022 znak (...) w przedmiocie odmowy prawa do odsetek ustawowych od wypłaconego zasiłku chorobowego za okres od 13 marca 2018r. do 1 lipca 2018 r., zasiłku macierzyńskiego od 2 lipca 2018 r. do 18 listopada 2018 r. i zasiłku opiekuńczego od dnia 14 stycznia 2019 r. (z przerwami) do 20 grudnia 2019 r. W uzasadnieniu odwołująca się podniosła, że w momencie wydawania decyzji przez organ rentowy miał on wszystkie dane i dowody, które potwierdzały zasadność wysokości podstawy wymiaru. Mimo, że w postępowaniu apelacyjnym przedłożono nowy dokument, to nie on legł u podstaw zmiany zaskarżonej decyzji (odwołanie k. 1).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Odział w W. wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu powołał przepisy na jakich oparł zaskarżoną decyzję nie znajdując podstaw do jej zmiany (odpowiedź na odwołanie k. 23-23v).

W piśmie z dnia 19 maja 2023 r. odwołująca się doprecyzowała kwotowo roszczenie i wskazała, że domaga się odsetek ustawowych za opóźnienie w łącznej kwocie 8 717,99 zł naliczanych od kwot netto wskazanych w tabeli zasiłków i w okresie tam oznaczonym. Do pisma załączyła tabelę z wyliczeniem (pism o k. 61).

Postanowieniem z dnia 27 września 2023 r. Sąd zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art 177 § 1 pkt 5 kpc. Postępowanie zostało podjęte w dniu 20 listopada 2023r. (Postanowienie k. 94). Strony podtrzymały swoje stanowisko w niezmienionym kształcie (rozprawa k. 100).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołująca się posiada wyższe wykształcenie z zakresu marketingu i zarządzania. Ukończyła także studia podyplomowe w zakresie podatków, kursy w zakresie kadr i płac, zarządzania zasobami ludzkimi, zamówień publicznych do składania ofert, uczestnictwa w przetargach oraz kursy z języka angielskiego. Od 1 grudnia 2017 r. była zatrudniona na stanowisku dyrektora ds handlu i marketingu, w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem brutto 9 800 zł w spółce (...) w W.. Zatrudnił ją H. B., jej praca miała też być przez niego nadzorowana. Wcześniej takie stanowisko w spółce nie istniało. Na dzień jej zatrudnienia w stosunku pracy ze spółką pozostawało około 20 osób. Odwołująca się została zatrudniona do zorganizowania i uruchomienia nowych projektów związanych z recyklingiem betonów i odbiorem odpadów elektrociepłowni. W tym celu podejmowała czynności związane z realizacją projektów, w tym kompletowała dokumenty by uzyskać decyzję z ochrony środowiska, przygotowywała mapy, wypisy, wyrysy ewidencji, omawiała umowę z radcą prawnym, aktualizowała umowy pod kątem cenowym. Stanowisko odwołującej się zostało utworzone w związku z wdrażaniem przez spółkę (...) nowych projektów, bowiem w wyniku eksploatacji złóż naturalnych pojawiło się zapotrzebowanie na składowanie różnego rodzaju odpadów z budów, przetwarzania tych odpadów, a dodatkowo odpadów z elektrociepłowni (uzasadnienie do wyroku SA z dnia 11 marca 2022 k. 7 - 21)

W chwili zatrudnienia odwołująca się była w 6 tygodniu ciąży. Od dnia 26 stycznia 2018 r. odwołująca się stała się niezdolna do pracy najpierw z uwagi na grypę, a następnie z uwagi na zapalenie tarczycy w ciąży. Na zwolnieniu lekarskim przebywała do porodu tj do dnia 2 lipca 2018r. Następnie przebywała na urlopie macierzyńskim w okresie od 2 lipca 2018 r. do 18 listopada 2019 r., a następnie korzystała z zasiłku opiekuńczego w okresach: 14 stycznia do 18 stycznia 2019 r., od 21 stycznia 2019 r. do 1 lutego 2019 r., od 26 lutego 2019 do 1 marca 2019 r., od 13 marca 2019 r. do 15 marca 2019 r., od 27 marca 2019 r. do 29 marca 2019 r., od 12 lipca 2019 r. do 12 lipca 2019 r., od 29 października 2019 r. do 31 października 209 r. oraz od 18 grudnia 2019 r. do 20 grudnia 2019 r. (zestawienie świadczeń k. 79).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zakwestionował wysokość wynagrodzenia otrzymywanego przez powódkę, a także poddał w wątpliwość zgodność z zasadami współżycia społecznego jej zatrudnienie. Przeprowadził w tym zakresie postępowanie wyjaśniające.

Decyzją z dnia 22 czerwca 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę zawartej z płatnikiem (...) Spółka z o.o. od dnia 1 grudnia 2017 r. wynosi kwotę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku. Organ rentowy w uzasadnieniu swojej decyzji podniósł, okoliczność powstania niezdolności do pracy w związku z ciążą, w niedługim czasie od podpisania umowy, co miało wpływ na wzrost wynagrodzenia. Ustalił, że było to stanowisko pracy nowoutworzone, a na miejsce powódki na czas jej nieobecności nikogo nie zatrudniono. W uzasadnieniu wydanej decyzji wskazywał na zbyt wygórowane wynagrodzenie, które dotychczas nie zostało ustalone w zbliżonej wysokości na rzecz żadnego pracownika spółki (decyzja k. 72 - 74).

Organ rentowy wypłacił częściowo świadczenia (liczone od ustalonej podstawy):

-

w dniu 5 lipca 2018 r. za okres objęty zasiłkiem chorobowym od 13 marca 2018 r. do 3 lipca 2018 r. - 12 037,96 zł netto

-

w dniu 24 sierpnia 2018 r. za okres objęty zasiłkiem macierzyńskim od dnia 2 lipca 2018 r. do 31 sierpnia 2018 r. - 6 285, 28 zł

-

w dniu 25 września 2018 r. za okres objęty zasiłkiem macierzyńskim od dnia 1 do 30 września 2018 r. - 3 195, 60 zł i

-

w dniu 25 października 2018 r. Za okres objęty zasiłkiem macierzyńskim od dnia 1 października 2018 r. do 31 października 2018 r. - 3 302,52 zł

-

w dniu 14 listopada 2018 r. za okres objęty zasiłkiem macierzyńskim od dnia 1 listopada 2018r. do 18 listopada 2018 - 1 917,56 zł (pismo k. 64-64v).

Od decyzji z dnia 22 czerwca 2018 r. odwołująca się wniosła odwołanie do Sądu, gdzie przedmiotem oceny była przede wszystkim wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek, jako przyznanego i wypłaconego na podstawie umowy o pracę zawartej z naruszeniem zasad współżycia społecznego.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie, XIV Wydział Ubezpieczeń Społecznych z dnia 6 listopada 2019 r. wydanym w sprawie XIV 2135/18 odwołanie zostało oddalone. Sąd Okręgowy ocenił wynagrodzenie powódki w kwocie 9 800 zł za rażąco wysokie. Wobec powyższego ustalił, że należało uznać je za nieważne i dokonane z naruszeniem zasad współżycia społecznego, polegającym na świadomym osiągnięciu nieuzasadnionych korzyści z sytemu ubezpieczeń społecznych (uzasadnienie do wyroku SA z dnia 11 marca 2022 k. 7 - 21).

Wyrokiem z dnia 11 marca 2022 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Odział w W., w ten sposób że stwierdził, iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe odwołującej się z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę zawartej z płatnikiem składek (...) Spółka z o.o. w W. od dnia 1 grudnia 2017 r. wynosi 9 800 zł. Zmienił też orzeczenie w zakresie kosztów postępowania. Sąd Apelacyjny nie podzielił oceny dokonanej przez Sąd pierwszej instancji. Nadto w toku postępowania Sąd widział konieczność uzupełnienia materiału dowodowego i w tym celu przeprowadził nowy dowód w sprawie w postaci zaświadczenia z dnia 27 listopada 2019 r. wystawionego przez (...) Spółka z o.o. dołączonego do apelacji, z którego wnika, że odwołująca się jest zatrudniona w (...) spółka z o.o. w W. na podstawie umowy o prace od dnia 1 grudnia 2017 r. do nadal na stanowisku (...)(uzasadnienie do wyroku SA z dnia 11 marca 2022 k. 7 - 21).

Sąd Apelacyjny ocenił wynagrodzenie wypłacane powódce jako adekwatne do wykształcenia, zajmowanego stanowiska i powierzonych obowiązków. Stanowisko odwołującej się zostało utworzone w związku ze wdrażaniem nowych projektów, a odwołująca się w ramach zawartej umowy wykonała do czasu zwolnienia lekarskiego szereg czynności. Okoliczności takie jak szybkie rozpoczęcie korzystania z zasiłku chorobowego po zatrudnieniu, czy niezatrudnienie nikogo na miejsce powódki uznała za niewystarczające do zanegowania wynagrodzenia, które w okolicznościach faktycznych sprawy należy uznać za godziwe i powiązane z kwalifikacjami oraz wyznaczonymi zadaniami. Uznał, że nie jest ono wygórowane (uzasadnienie do wyroku SA z dnia 11 marca 2022 k. 7 - 21).

W konsekwencji zapadłego orzeczenia, organ wypłacił świadczenie chorobowe, macierzyńskie i opiekuńcze z różnicy podstaw, po wydaniu wyroku, za okres:

-

w dniu 27 maja 2022 r. za okres od 13 marca 2018 r. do 29 marca 2019 r., w łącznej kwocie 42 153,44 zł brutto tj netto 34 987, 44 zł .

-

w dniu 1 czerwca 2022 r. za okresy od 12 lipca 2019 r. do 12 lipca 2019 r., od 29 października 2019 r. do 31 października 2019 r. oraz od 18 grudnia 2019 r. do 20 grudnia 2019 r. w kwocie brutto 550,83 zł tj. netto 456,83 zł (potwierdzenia przelewów k.65-v 71)

Decyzją z dnia 25 lipca 2022 znak (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. odmówił prawa do odsetek ustawowych od wypłaconego zasiłku chorobowego za okres od 13 marca 2018r. do 1 lipca 2018 r., zasiłku macierzyńskiego od 2 lipca 2018 r. do 18 listopada 2018 r. i zasiłku opiekuńczego od dnia 14 stycznia 2019 r. (z przerwami) do 20 grudnia 2019 r. W uzasadnieniu do wydanej decyzji wspawał na okoliczność, ze w toku postępowania sądowego pojawił się nowy dowód w sprawie - zaświadczenie z dnia 27 listopada 2019 r. wydane przez płatnika składek, zatem nie ponosi od odpowiedzialności za opóźnienie w wypłacie świadczenia (decyzja - akta rentowe).

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, aktach rentowych oraz na podstawie zeznań odwołującej się k. 57 - 58 e - protokół (...) (...). Autentyczności dokumentów złożonych do akt sprawy żadna ze stron nie kwestionowała toteż Sąd uznał je za pełnowartościowy materiał dowodowy.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie jako nieuzasadnione nie zasługiwało na uwzględnienie.

W świetle art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230, 1429, 1672, 1941 tekst jednolity) Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił świadczenia w terminie określonym przepisami o przyznawaniu i wpłacaniu świadczeń jest obowiązany do wypłaty ustawowych odsetek, chyba że opóźnienie jest następstwem okoliczności, za które organ nie ponosi odpowiedzialności.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 14 października 2014 r. zawarte w przytoczonym przepisie określenie „nie ustalił praw do świadczenia” oznacza zarówno nie wydanie w terminie decyzji przyznającej świadczenie, jak i wydanie decyzji odmawiającej przyznania świadczenia mimo spełnienia warunków do jego uzyskania (II UK 40/14, LEX nr 1548262).

Z kolei zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2023r. poz. 2780 tekst jednolity) płatnicy składek, o których mowa w art. 61 podmioty ustalające prawo i wypłacające zasiłki ust. 1 pkt 1, wypłacają zasiłki w terminach przyjętych dla wypłaty wynagrodzeń lub dochodów, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco po stwierdzeniu uprawnień. Zasiłki te wypłaca się nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do zasiłku.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądowym (wyrok SN z dnia 14 października 2014 r. II IK 40/14, wyrok SA w Szczecinie z dnia 16 maja 2017 r. III AUa 551/16) organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie w wypłacie świadczeń w sytuacji, gdy przyznanie świadczenia nastąpi na skutek ustaleń faktycznych sądu dokonanych w ramach przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego, a organ rentowy w toku prowadzonego postępowania wyjaśniającego, poprzedzającego wydanie decyzji, nie dysponował materiałem pozwalającym na przyznanie świadczenia.

W ocenie Sądu z taką w istocie sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Postępowanie sądowe, a więc postępowanie dowodowe w sprawie toczyło się długo. Sąd pierwszej instancji odwołanie oddalił, zaś Apelacyjny Sąd zmienił orzeczenie. Natomiast w trakcie postępowania sądowego przed Sądem Apelacyjnym odwołująca się przedłożyła zaświadczenie z dnia 27 listopada 2019 r. wystawione przez płatnika składek (...) Spółka z o.o. z którego wynikało, że jest ona zatrudniona na podstawie umowy u pracę u tegoż płatnika od 1 grudnia 2017 r. do nadal. Zaświadczenie stanowiło nowy dowód w sprawie, w którego posiadaniu nie był organ rentowy na etapie wydawania decyzji, a który to dowód miał istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia.

Z uwagi na fakt, ze przed sądem przeprowadzono nowy dowód wcześniej organowi nie znany. Brak jest podstaw do uznania odpowiedzialności organu za opóźnienie w wypłacie świadczeń i przyznania odsetek ustawowych od wypłaconego zasiłku chorobowego za okres od 13 marca 2018 r. do 1 lipca 2018 r., zasiłku macierzyńskie za okres od 2 lipca 2018 r. do 18 listopada 2019 r. oraz opiekuńczego od 14 stycznia do 18 stycznia 2019 r., od 21 stycznia 2019 r. do 1 lutego 2019 r., od 26 lutego 2019 do 1 marca 2019 r., od 13 marca 2019 r. do 15 marca 2019 r., od 27 marca 2019 r. do 29 marca 2019 r., od 12 lipca 2019 r. do 12 lipca 2019 r., od 29 października 2019 r. do 31 października 209 r. oraz od 18 grudnia 2019 r. do 20 grudnia 2019 r. W ocenie Sądu skoro zatem sprawa była niejednoznaczna i wymagała przeprowadzenia nowego dowodu, nie ma podstaw by przypisać organowi rentowemu odpowiedzialności za opóźnienie w wypłaceniu pełnych świadczeń. Należało przyjąć, że opóźnienie jest następstwem okoliczności, za które organ nie ponosi odpowiedzialności.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.